Het uitgangspunt is eenvoudig maar doeltreffend. ‘Zoek contact met je ziekgemelde medewerker en ga met elkaar na wat nodig is om weer aan het werk te kunnen, al dan niet in aangepaste vorm.’ Aldus Peter Verschuur, die in 2018 werd aangesteld als programmanager verzuimaanpak. Het verzuim in zijn politie-eenheid Zeeland-West-Brabant lag toen ver onder het politiegemiddelde en was zelfs lager dan het landelijke verzuimcijfer.

‘Mensen worden helaas ziek, maar de keuze voor en de duur van verzuim wordt vaak beïnvloed door hoe goed iemand in zijn vel zit, of hij zijn werk nog leuk vindt en met zijn leidinggevende en collega’s door een deur kan. Bij leidinggevenden heerste lang de gedachte dat als iemand zich ziek had gemeld, je daar verder niets aan kon doen. Wel dus. Ga het gesprek aan.’

Trainingen
Om leidinggevenden te trainen in de nieuwe aanpak, zijn intussen in de politie-eenheden 580 trainingen gegeven aan teamchefs en andere leidinggevenden. Ook voor medewerkers zijn al bijeenkomsten georganiseerd. De invulling van de trainingen en de bijeenkomsten wordt aangepast aan de behoeftes en omstandigheden in de eenheid of een team.

Gezamenlijk probleem
De aanpak werpt zijn vruchten af. ‘Er wordt nu echt anders gedacht over verzuim. Verzuim wordt gezien als een gezamenlijk probleem dat gezamenlijk moet worden opgelost. Dat is echt een cultuurverandering.’ Op 1 april stond de verzuimteller van de politie op 5,1%. Dat betekent dat aan de eis van minister Grapperhaus om in 2023 het verzuim terug te brengen naar 5,9% volgens de CBS-systematiek* nu, twee jaar eerder, al ruimschoots is voldaan.

Positief effect
Een opvallende daling in het verzuim is te zien bij de frequent zieken. Voordat het korps met de verzuimaanpak startte, meldden zo’n achtduizend politiemedewerkers zich drie tot vier keer per jaar ziek. Door de nieuwe aanpak is dit aantal gedaald tot drieduizend. ‘Van medewerkers die zich vaak ziek melden, is bekend dat ongeveer de helft na verloop van tijd langdurig ziek wordt. Het is dus van groot belang om met deze medewerkers onderliggende problemen vroegtijdig aan te pakken. Dit heeft een positief effect op langere termijn.’

Corona
Naast de inspanningen van de leidinggevenden hebben de coronamaatregelen ook invloed op de daling van de korte ziekmeldingen. ‘Omdat thuiswerkende medewerkers meer speelruimte hebben om privé en werk te organiseren, trekken ze minder vaak de verzuimkaart.’

Grote slagen
Toch is het kortlopende verzuim uiteindelijk nauwelijks van invloed op de forse daling van het verzuimpercentage. Die is volgens Peter Verschuur echt te danken aan de aanpak en het voorkomen van langdurig verzuim. ‘Daar zijn leidinggevenden en medewerkers grote slagen aan het maken.’ De laatste jaren slaagt de politie er steeds beter in om langdurig zieke medewerkers te begeleiden naar passend werk. Re-integratietrajecten worden sneller opgestart, vormgegeven en afgerond, met een terugkeer naar het eigen werk of een herplaatsing in passend werk.

Bezwaar- en beroepsprocedures
Verder heeft de politie ook een slag gemaakt in het op tijd afhandelen van bezwaar- en beroepsprocedures, die vaak betrekking hebben op dossiers rondom verzuim. Als het korps niet tijdig reageert op deze procedures, wordt soms een dwangsom opgelegd voor iedere dag dat het besluit te lang uitblijft. De vertragingen in de afhandeling van bezwaar- en beroepsprocedures zijn flink afgenomen.

* Het CBS houdt geen rekening met mensen die langer dan twee jaar ziek zijn omdat die bij de meeste bedrijven door de Wet Poortwachter een andere status krijgen of worden ontslagen. Bij de politie houdt 0,6 procent van de medewerkers na twee jaar nog de status ziek. In de cijfers van de politie worden deze medewerkers wel meegenomen.